De kracht van een coöperatie
PajoPower is een coöperatieve vennootschap met sociaal oogmerk. Hun doel: schone energie voor iedereen beschikbaar maken. Dat doen ze door lokaal te investeren in hernieuwbare energie. Maar hoe werkt dat precies, zo’n energie-coöperatie?
Noël: ‘We zijn een coöperatie waarbij elke vennoot 1 stem heeft op de algemene vergadering. Of je nu het minimumbedrag van €250 euro investeert, of tien keer zoveel, je stem is evenveel waard. Ondertussen hebben we meer dan 500 aandeelhouders. Hun inbreng investeerden we tot nu toe in 21 PV-installaties, 5 elektrische deelauto’s, 15 laadpunten en twee projecten rond ledverlichting. Vorig jaar konden we onze aandeelhouders een dividend van 2,5 procent uitbetalen – dit jaar mikken we op minstens evenveel of iets hoger.
Marc: ‘Onze missie is om de energietransitie in onze regio te versnellen. Daarbij willen we de Pajottenlanders zelf aan boord halen, al hebben we vennoten in heel Vlaanderen. In een coöperatie is inspraak en betrokkenheid essentieel. We zijn lang niet de enigen natuurlijk – in Vlaanderen zijn er 21 dergelijke energiecoöperaties, in Wallonië en Brussel 20. Samen draaien we al heel wat volume en hebben we een commerciële impact. Die zal in de toekomst alleen maar toenemen.’
Zo’n vennootwerking is afhankelijk van het aantal vennoten en hun investering. Waarom kiezen mensen ervoor om vennoot te worden van PajoPower?
Noël: ‘Bij energie kijken we vaak naar de overheid die voor de juiste regelgeving moet zorgen, of naar grote bedrijven voor de uitvoering ervan. Maar er is ook een heel grote groep oprecht geëngageerde burgers die ook hun steentje wil bijdragen. Dat vertaalt zich in de vele coöperaties. Die kracht van de burgers – menselijk en financieel – is echt een belangrijke drijfveer voor de energietransitie.’
De groene gemeenschappelijke noemer
PajoPower heeft één duidelijk doel voor ogen: de transitie naar hernieuwbare energie in de regio versnellen. Marc: ‘De definitie van duurzame stroom is bij veel andere bedrijven helemaal niet zo helder groen. Vaak worden er groenestroomcertificaten aangekocht om op papier te vergroenen. Maar je stroom komt wel nog gewoon van een gascentrale. Wie bij ons vennoot wordt, kan zijn stroom aankopen via EcoPower – die echt garant staat voor 100% duurzame stroom. Zo willen we de stroom niet alleen groener maken, maar de prijzen ook stabieler en lager.’
Noël: ‘Sommige van onze vennoten willen een degelijk rendement – wat we dankzij goed management ook kunnen garanderen. Anderen vinden het belangrijk om de regio te steunen. We hebben ook (groot)ouders die aandelen kopen voor de (klein)kinderen. Maar allemaal hebben ze één ding gemeen: ze willen de energietransitie vooruit helpen.’ Marc vult aan: ‘Omdat hun engagement zo sterk is, zetten we nu extra in op communitybuilding met infomomenten en gesprekken. Zo kunnen we bezorgdheden wegwerken en correct informeren. Energie is een complex gegeven dat vaak in een onduidelijke waas wordt gehuld – al dan niet bewust. Dat willen we wegwerken.’
De toekomst volgens PajoPower
500 coöperanten (and counting) maakten tot nu toe al zo’n 1,3 miljoen euro aan investeringen mogelijk. Het groeiscenario van PajoPower is dan ook veelbelovend. Ze streven nu naar nog meer stabiliteit en zekerheid, te beginnen met een vaste werknemer die vragen van vennoten of geïnteresseerden beantwoordt. Noël: ‘Onze vennoten zijn eigenlijk de stille, gedreven ambassadeurs van het Pajottenland. Het is belangrijk dat wij er voor hen zijn zoals zij zich inzetten voor de streek.’
Marc: ‘We ontgroeien nu de start-upfase en gaan bewust naar een bedrijfsstructuur, zonder de waarden van coöperatief werken uit het oog te verliezen. We moeten zorgen dat we impact hebben op het beleid. Bijvoorbeeld door ervoor te zorgen dat bij energie-aanbestedingen – denk maar aan de grote windmolenparken in de Noordzee – ook een stuk van de koek naar coöperaties gaat.
PajoPower is dus een blijver. Wat begon als een vrijwilligerswerking uit bezorgdheid voor de kinderen en kleinkinderen, is uitgegroeid tot de motor die – op hernieuwbare stroom, uiteraard – de energietransitie in het Pajottenland versnelt.