“In landen als de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk wordt daar al veel aandacht aan besteed”, legt ze uit. “Maar in België is mijn scriptie de eerste die dit thema aankaart. Ik heb voor mijn onderzoek al verschillende prijzen gekregen en deze bekroning is een aansporing om mijn onderzoek voort te zetten en het thema nog nadrukkelijker op de kaart te zetten. Ik ben alvast van plan om mijn scriptie die ook beleidsaanbevelingen bevat ook door te sturen naar Vlaams minister voor dierenwelzijn Ben Weyts”.

Aangename verrassing  

Elien Verniers zegt een week na de toekenning van de prijs dat het nog altijd een beetje tot haar moet doordringen dat haar onderzoek bekroond is. “Ik was sterk onder de indruk van de scripties van Griet Juwet en Els Van de moortel, de andere twee laureaten die uit de veertien inzendingen bekroond werden.

Tijdens het event (lees hier een verslag over de avond) vond ik de uitleg die ze gaven bij hun scripties  over respectievelijk de energietransitie als hefboom voor ruimtelijke en maatschappelijke transformatie en de duurzame renovatie van sociale woningen behoorlijk indrukwekkend.

Ik wist dat ik bij de drie genomineerden was, maar had eigenlijk verwacht dat ik derde zou eindigen, aangezien mijn onderwerp toch wat meer abstract is. Los daarvan is het natuurlijk fantastisch dat ook uit de hoek van de bankwereld, die toch vaak wordt geassocieerd met winstmaximalisatie en een gebrek aan belangstelling voor duurzaamheid, zoveel aandacht is voor duurzame ontwikkeling.

Ik was dan ook enigszins verrast toen de decaan van de faculteit mij op de mogelijkheid wees het resultaat van mijn onderzoek te laten meedingen naar de prijs van vdk bank en ik kan niet anders dan verheugd zijn om vast te stellen dat duurzame ontwikkeling vanuit diverse invalshoeken wordt benaderd.” 

Dierenwelzijn en duurzame ontwikkeling geen aparte werelden

Elien Verniers is vooral fier dat ze als eerste in België een onderzoek heeft kunnen opzetten naar een thema dat lang dode letter is gebleven. “Pas in 2022 heeft de VN daarover de eerste resolutie gepubliceerd. Lang leek het of dierenwelzijn en duurzame ontwikkeling twee aparte werelden zijn. Stilaan groeit het besef dat dit absoluut niet het geval is. De vijftiende biodiversiteitstop van de Verenigde Naties die van 7 tot 19 december 2022 in Montreal plaatsvond, heeft wel meer oog voor de plaats van dieren in het ecosysteem, maar daarbij gaat het vooral over verschillende diersoorten.  

Mijn onderzoek spitst zich evenwel toe op de wettelijke verankering van de rechten van dieren omwille van hun intrinsieke waarde. Ik heb de link tussen duurzame ontwikkeling en dierenwelzijn zowel benaderd vanuit wat we ‘soft law’ noemen en vanuit ‘hard law’. Zo heb ik in mijn onderzoek onder meer voor 193 landen bekeken of dierenwelzijn en duurzame ontwikkeling al zijn opgenomen in de grondwet. Stilaan begint het door te dringen dat we niet over duurzame ontwikkeling kunnen spreken als we een louter antropocentrisch raamwerk hanteren. Internationaal zijn recent  ook initiatieven belicht die bijvoorbeeld rechten toekennen aan rivieren en het begrip ‘ecocide’ is ook meer en meer aan het doordringen in de rechtspraak.”   

vdk bank prijs winnaar

Individueel dierenwelzijn bevordert instandhouding soorten

Elien Verniers werkte vier jaar aan haar onderzoek en kreeg daarvoor binnen de UGent een beurs van het bijzonder onderzoeksfonds (BOF). In de materie gaf ze al verschillende gastcolleges en sprak ze al op internationale congressen in Helsinki en Toronto. De hoofdstukken van haar scriptie omtrent duurzame ontwikkeling werden onder meer gepubliceerd in de gerenommeerde Review of European, Comparative & International Environmental Law. Voortbouwend op haar doctoraatsonderzoek wil ze zich graag nog verder verdiepen in deze thematiek en hiervoor deed ze ook al een aanvraag om daarvoor de nodige financiële middelen te krijgen. Mocht dat niet lukken dan biedt de prijs van 10.000 euro haar alvast een buffer om nog even na te denken over wat ze verder kan doen, al wil ze ook benadrukken dat ze ook persoonlijk aandacht schenkt aan duurzaamheid en overweegt om een thuisbatterij te installeren.

“Hoe dan ook”,  besluit ze, “is in de transitie van ‘ego’ naar ‘eco’ dierenwelzijn een heel belangrijk aspect. Omdat het verband tussen duurzame ontwikkeling en het wettelijk vastleggen van de rechten van dieren op hun welzijn lang niet is gelegd, blijft er werk aan de winkel.

Dierenwelzijn met focus op het individuele dier enerzijds en biologie en natuurbehoud anderzijds met een focus op populatie en soorten zijn historisch gezien lang als twee verschillende domeinen beschouwd.  Het wordt echter duidelijk dat kennis en technieken uit de dierenwelzijnswetenschap het in stand houden van de soorten kunnen verfijnen.

Ik ben fier dat mijn onderzoek daar kan toe bijdragen. En uiteraard ben ik de jury van de vdk bank-prijs voor duurzame ontwikkeling heel erkentelijk dat ze ook het belang van mijn onderzoek hebben ingezien.”

Lees hier het interview met de winnaar van de vdk bank-prijs voor duurzame ontwikkeling 2019 Julie Marin 

Contact