Fiola vzw is ontstaan uit zes Oost-Vlaamse organisaties, elk met een eigen specialisatie in de zorg voor en begeleiding van mensen met een beperking. Met lokale, veelzijdige teams ondersteunen ze (ouders van) pasgeborenen, kinderen, jongeren en volwassenen in hun dagelijkse leven. Daarvoor werken ze nauw samen met partners uit de algemene welzijnssector zoals het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk of diensten voor gezinszorg.

Nieuw evenwicht

De vzw biedt ondersteuning waar de algemene dienstverlening stopt. ‘Reguliere zorgverleners staan klaar voor praktische hulp, bij het koken of de was, bijvoorbeeld. Wij worden ingeschakeld voor heel specifieke vragen, wanneer een ouder onzeker is over de ontwikkeling van zijn of haar kind, of om gezinnen en individuen te helpen praten over en omgaan met hun nieuwe situatie’, licht algemeen directeur Dirk Mombaerts toe. ‘Van ouders met een onregelmatig werkschema vangen we de kinderen thuis op, begeleiden we ze naar de sportclub, naar de film ...’ Fiola vzw zoekt samen met haar cliënten naar een nieuw evenwicht. ‘In een verkennend gesprek achterhalen we wat een gezin of persoon kan doen groeien: individuele begeleiding, contacten met lotgenoten, groepsactiviteiten, een traject van begeleid werken, assistentie bij heel praktische taken … Tijdens de begeleiding blijven we bijsturen, zodat elk traject heel persoonlijk wordt.’

Inclusief denken

Mensen met een beperking nemen al veel meer deel aan de samenleving dan vroeger, meent Dirk. Zowel de overheid als de privésector investeren in aangepaste ruimtes en programma’s. ‘Ook in het gewone onderwijs wordt er plaatsgemaakt voor mensen met een beperking, hoewel leerkrachten daar niet altijd optimaal voor worden ondersteund. Maar toch blijft er een grote afstand, vaak uit onwetendheid of onzekerheid.’ ‘Tot de kleuterklas maken kinderen geen onderscheid tussen mensen met autisme, spraakmoeilijkheden, slechthorendheid of een fysieke beperking. In de lagere school worden verschillen benoemd en zodra jongeren beginnen te puberen, voelen velen van hen zich ongemakkelijk in de omgang met leeftijdsgenoten die anders zijn.’ Die sociale uitsluiting wil Fiola bestrijden door haar kennis te delen in scholen en organisaties, en mensen met een beperking aan te moedigen hetzelfde te doen: ‘onze cliënten kunnen de perceptie als geen ander bijsturen. Zij kunnen praten met hun omgeving als ervaringsdeskundigen.’ Volgens Dirk is nog ruimte voor verbetering als we streven naar gelijke rechten voor iedereen. ‘Neem nu in het werkveld: daar wordt de rol van mensen met een beperking nog te vaak herleid tot die van vrijwilliger.’

Uitdagingen in de zorgsector

Ook de zorgsector staat voor grote uitdagingen. ‘Het zorglandschap is op korte tijd veel veranderd: vroeger kwamen mensen met een beperking vanzelf bij ons uit, vandaag gaat het budget rechtstreeks naar de mensen die hulp nodig hebben en kopen zij ons in. Bovendien volgt de sector de maatschappelijk trend om alles af te stemmen op het financiële model. We streven naar een maximale efficiëntie en effectiviteit en outsourcen alles wat in België te duur wordt. Maar we kunnen de zorg voor mensen met een beperking niet zomaar uitbesteden aan India of Vietnam’, besluit Dirk.

Fiola vzw streeft naar een samenleving waarin verschillen mensen verrijken en lotgenoten elkaar vinden om verhalen uit te wisselen. De organisatie blijft luisteren naar wat er leeft bij mensen met een beperking, in hun netwerk en in de maatschappij en wil haar aanbod daarop blijven afstemmen. Begin dit jaar introduceerde ze een duurzaam mobiliteitsplan, met elektrische deelwagens, lokale aanwervingen en stimulaties voor de fiets en openbaar vervoer. Na de zomer opent ze een inclusief kinderdagverblijf in Merelbeke en daarna denkt de vzw aan een project voor begeleid wonen. De zes raden van bestuur van de vzw’s waaruit Fiola is gefuseerd kozen voor vdk bank als partner om hun duurzame visie samen waar te maken.